Konkors Nazzjonali ta’ Poeżija 2011

It-tliet membri tal-Ġurija (Anton Grasso, George Falzon u Joe Borg) flimkien mas-Segretarju, Charles Magro, u l-President, Alfred Massa, tal-Għaqda Poeti Maltin.

LEJLA  TA’  PREMJAZZJONI

     Il-Konkors Nazzjonali ta’ Poe\ija organizzat mill-G]aqda Poeti Maltin [ie fi tmiemu waqt Lejla ta’ Premjazzjoni li saret il-Ħamis, 1 ta’ Diċembru 2011, fis-sala tas-Soċjetà tal-Arti, Manifattura u Kummerċ, il-Belt. Din tmexxiet mis-Segretarju, Charles Magro.

     F’diskors fil-bidu taċ-ċerimonja l-President tal-Għaqda, Alfred Massa qal li sa mit-twaqqif tagħha         fl-1975, l-Għ.P.M. mill-ewwel ħasbet biex tibda torganizza diversi attivitajiet ħalli tqajjem kuxjenza pubblika favor il-poeżija f’pajjiżna. Fost dawn l-attivitajiet kien hemm il-Konkors ta’ Poeżija li kellu jibda jsir kull sena. U hekk sar u hekk nittama li jibqa’ jsir. Għax dan il-Konkors qed jgħin lil ħafna poeżiji li jkunu ilhom is-snin maqfulin fil-kxaxen tal-individwi li jkunu nisġuhom.

     Kull sena dan il-Konkors ġibed lejh numru konsiderevoli ta’ parteċipanti kemm poeti stabbiliti kif ukoll oħrajn prinċipjanti. L-aktar meta dan infetaħ għall-poeżiji bil-Malti, bl-Ingliż u bit-Taljan; bl-enfasi, naturalment, dejjem tkun fuq il-Malti. Imbagħad il-kelliem irringrazzja lil kulmin ħa sehem fl-organizzazzjoni tal-Konkors u feraħ lill-parteċipanti kollha, rebbieħa u mhumiex.

     Wara l-Ġurija qrat ir-Rapport tagħha. Intqal li fuq nota ġenerali l-konkors kien wieħed ta’ livell tajjeb ħafna. Saru wkoll suġġerimenti lil dawk li għadhom tarjin fin-nisġa tal-versi biex jaqraw aktar poeżiji kemm ta’ poeti Maltin kif ukoll ta’ poeti barranin.

     Imbagħad inqraw il-poeżiji rebbieħa u tqassmu l-Premjijiet mill-President tal-Għ.P.M., Alfred Massa.    Ir-riżultat kien dan li ġej:

TAQSIMA MALTI:

1. Flaxbekk ta’ Stefano Farrugia (rebbieħ ukoll tal-Premju Buontempo);

2. Lil R ta’ Keith Azzopardi;

3. Meta l-Aħħar Xemgħa ta’ Jane Micallef.

TAQSIMA INGLIŻ:

1. The Physician ta’ Kristina Miggiani;

2. Those few moments in time ta’ Raymond Grech.

TAQSIMA TALJAN:

1. Sotto il legno crocifisso nella mia stanza ta’ Mario Attard;

2. Da capo ta’ Christine Farrugia.

Issemmew b'ġieħ poeżiji mit-tliet taqsimiet, din id-darba ta' Therese Pace, Robert Zammit, Therese Vella, Stefano Farrugia, Kevin Tanti, Keith Azzopardi u Robert Gatt.

Ir-rebbieħa tal-Konkors Nazzjonali tal-Poeżija 2011, flimkien mal-President, 
Alfred Massa.

Poem for Universal Children's Day

Poet Dr. T. Ashok Chakravarthy from Hyderabad, India, has wrote this poem fot the International Children's Day:

A poem by Teresinka Pereira

11-11-11

There are still

waves on the sea

blue in the sky

hope in our destiny

and silence in the rock.

We go on living

and dying

as always.

TERESINKA PEREIRA

New book by Hilary Spiteri

Żewġ poeti Maltin fost l-imsemmijin b'ġieħ fil-Premju Internazzjonali tal-Poeżija NOSSIDE 2011

Il-Premju Internazzjonali tal-Poeżija NOSSIDE huwa Konkors miftuħ għall-ilsna kollha tad-dinja. Il-President u Fundatur tal-Premju huwa l-Prof. Pasquale Amato. Il-Premju jkun miftuħ bejn Marzu u Ġunju ta' kull sena. Ftit ilu għadhom kemm ħarġu r-riżultati għas-sena 2011, li tiġi s-27 edizzjoni ta' dan il-Premju prestiġġjuż.

Din is-sena pparteċipaw mat-360 poeta minn 64 stati differenti, mill-ħames kontinenti. Fost dawn kien hemm ukoll 4 poeti Maltin, tlieta minnhom minn Malta u ieħor mill-Victoria, fl-Awstralja. Minn dawn l-erba' poeti, 2 ġew ippremjati b'Menzjoni, biex b'hekk huma intitolati għal Ċertifikat u l-poeżija tagħhom tiġi nkluża fl-Antoloġija li toħroġ kull sena u li fiha jiġu nklużi l-poeżiji rebbieħa kollha ta' din l-edizzjoni.

Iż-żewġ poeti rebbieħa huma Jane Micallef bil-poeżija Mediterranju 2011, u l-poeta minn Victoria, fl-Awstralja, Manwel Cassar, bil-poeżija Attwalita'. It-tnejn huma poeti membri tal-Għaqda Poeti Maltin. Minn hawn nifirħilhom. Fi kliem l-istess Prof. Amato, 2 rebbieħa minn 4 parteċipanti hija ekwivalenti għal rebħa. Lista sħiħa tar-rebbieħa kollha ta' din l-edizzjoni tinsab f'dan il-link: http://www.nosside.org/pdf/Premiati2011/TheAwardedoftheXXVIIthNossideWorldPoetryPrize.pdf

Il-Lejla tal-Premjazzjoni se ssir fil-25 ta' Novembru li ġej, f'Reġġio Kalabrija, fil-5 p.m., fil-Palazzo Campanella, sede tal-Kunsill Reġjonali tal-Kalabrija. Tkun lejla li fiha jattendu poeti, ambaxxaturi u delegati minn pajjiżi tad-dinja kollha. Tkun is-serata li ttemm il-vjaġġ tan-Nosside 2011 li beda fil-Ħavana (Kuba), u kompla fi bliet oħra bħal New York (USA), Valletta (Malta), Torino, Roma u Katanja (Italia), Brussell u Liegi (Belġju), Maputo (Możambik), San José di Rio Preto e San Paolo (Brażil), u Buenos Aires (Arġentina).

Premio Mondiale di Poesia Nosside 2011 sempre più planetario.

Vincitore Assoluto GIANNICOLA CECCAROSSI e Vincitori OLGA ANADILIA CÁRDENAS per la poesia scritta, MIMMO MARTINO per la poesia in musica (Canzone)

e GEMMA VIGÓN DIAZ-FAEZ per la poesia in Video.

7 MENZIONATI SPECIALI, 11 MENZIONATI STRAORDINARI, MENZIONATI PARTICOLARI e MENZIONATI

Il 25 novembre Grande Evento Finale a Reggio Calabria nel Palazzo Campanella

L’italiano Giannicola Ceccarossi, nato a Torino e residente a Roma, con la poesia “Solo i ricordi appassiscono”, è il Vincitore Assoluto del XXVII Premio Mondiale di Poesia Nosside 2011, unico concorso globale aperto a tutte le lingue e ad ogni forma di comunicazione, organizzato dal Centro Studi Bosio di Reggio Calabria sotto l’egida dell’Unesco. Lo affiancano 3 Vincitori: per la Poesia Scritta la cilena Olga Anadilia Cárdenas di Curaco de Vélez con “Soy cría del mestizaje obligado”; per la Poesia in Musica l’italiano Mimmo Martino di Reggio Calabria, leader del Gruppo Musicale “I Mattanza”, con la canzone “Il corso delle cose”; per la Poesia in Video la spagnola Gemma Vigón Diaz-Faez di Oviedo con “Tengo las manos vacías”.

Ne ha dato l’annuncio il Presidente Fondatore del Premio Pasquale Amato, che ha comunicato anche gli altri premiati tra i 360 concorrenti di 64 Stati in 61 Lingue: 7 Menzionati Speciali, 11 Menzionati Straordinari, 23 Menzionati Particolari e 55 Menzionati, in rappresentanza di 36 Stati di tutti i continenti e di lingue.

Amato ha così commentato questi eccezionali risultati: “il Premio Nosside, nonostante abbia dovuto affrontare crescenti difficoltà economiche, è riuscito nel 2011 a superare sé stesso. Ha difatti continuato la sua espansione verso una dimensione sempre più planetaria grazie al sostegno di aziende, associazioni, movimenti e singoli in Italia e all’estero e all’impegno della rete sempre più estesa di collaboratori volontari in ogni parte del mondo. I risultati del lavoro della Giuria Internazionale, anch’essa su base volontaria, ne hanno dato la più visibile testimonianza. Dai brillanti esiti del 2011 scaturiranno sicuramente nuovi Partners associativi e aziendali e singoli Donatori e Sostenitori che con le loro erogazioni volontarie si affiancheranno a quelli che hanno sinora consentito il nostro cammino straordinario”.

La Giuria Internazionale è stata composta da Membri Interni - il Presidente Giuseppe Amoroso (Italia), Rosamaria Malafarina (Italia) e la Segreteria italiana (Angela Arcudi e Franco Fortunio) - e Membri Esterni - Teresa Maria Albano (Montenegro), Giuseppe Cardello - Musica (Italia), Mukul Dahal (Nepal), Flora De Paoli Faria (Brasile), Rocco Franco (Italia), Adriana Iozzi (Brasile), Paolo Minuto - Video (Italia), Patricia Peterle (Brasile), Daniela Raimondi (Gran Bretagna), Angelo Rizzi (Francia), Antonio Rossi (Italia) e Nicola Sgro - Musica (Italia). Segretaria Generale Mariela Johnson Salfrán (Cuba), Segretaria Brasile Rosalie Gallo (Brasile).

La dimensione planetaria e multimediale è stata evidenziata anche dagli altri riconoscimenti. I Menzionati Speciali provengono dall’Europa (l’italiano Carmelo Consoli di Catania e residente a Firenze, con “Questo vivere triste”, la russa Tatiana Daniliyants di Mosca con la poesia in video “and a ship passes”, l’albanese Ilir Hisenay di Valona con “Silenzi/Heshtje” e la spagnola Cristina Ruberte-París di Saragozza con la poesia in video “Memoria”); dalle Americhe (la cubana Mirelys Correoso Calzadilla di La Habana con “Golpe de otoño”); dall’Africa (la mozambicana Natercia Alexandre Chicane Mabumo di Maputo con la poesia in video “sonhos verdes”); e dall’Asia (Nabin Kumar Chhetri del Nepal, con la poesia “memory”).

I Menzionati Straordinari rappresentano l’Europa e l’America Latina, e in particolare i tre Stati da cui arrivano più partecipazioni: l’Europa, con Patrizia Azzani di Bologna e residente a Saronno (“Estetica del silenzio”), Giovanni Caso di Siano-Salerno (“anima e corpo insieme splenderanno”), Giovanni Longo di Reggio Calabria (“VI-La sentinella”), Anna Cristina Serra di Cagliari (“su dolu de is arrosas / Il dolore delle rose”), Dulce Marques Guarda di Lisbona (“Voltar a ti”) e il bosniaco Radomir Mitric di Sipovo (“eskapade / escapade”) e l’America Latina - Ledys Luzardo Lorenzo dell’Avana-Cuba (“Desde mi ventana”) e Jorge Luis Matos Ortega di Santiago de Cuba (“Soy Cuba, soy Caribe…”), Adilson Cordeiro di Pirapora-Brasilia (“Vertentes do idioma”); la costaricana Yamilka Noa Justiz con la poesia in video “Insomnio” e Kathya Rodríguez di Ciudad Panama (“La india dormida”).

I Menzionati Particolari sono così suddivisi: 12 dell’Europa - gli italiani Emilia Fragomeni (Siderno-RC, residente a Genova), Paolo Lacava (Reggio Calabria, residente a Fabriano-Ancona), Marisa Provenzano (Catanzaro), Teresa Riccobono (Palermo), Mauro Rossi (Brescia), Silvia Scali (Pisa, residente a Bologna), Giuseppe Vetromile (Napoli); Sylvie Forveille-Nugue (St.Berthevin-Francia), Stanka Gjuric (Video, Zagabria-Croazia), Elena Nezhentseva (Kharkov-Ucraina), Gordana Stojanovska (Bitola-Macedonia) e Marya Svetkina (Gomel-Bielorussia)-; 7 delle Americhe - da Cuba Oneida María González-Molleda Casal (La Habana), Diorkys Osa Peralo (La Habana), Mariana Enriqueta Pérez Pérez (Canzone–Santa Clara), José Aquiles Virellez Rodríguez (Santiago); dal Brasile Mariza Baur (San Paolo) e Armida Crocillo Madi (Caserta, res. a Mirasso-San Paolo); Ana María Caliyuri (Tandil-Argentina), Suad Marcos Frech (Managua-Nicaragua) e Julia Salem (Stati Uniti) - dell’Africa (Izidine Jaime di Maputo-Mozambico), e dell’Oceania (il poeta aborigeno Lionel Fogarty di Koolunga-Australia),

Completano i riconoscimenti i 55 Menzionati, tra cui 10 italiani; 8 di Cuba; 8 del Brasile; 4 del Mozambico; 2 per ciascuno di Argentina, Romania e Spagna; 1 per ciascuno di Angola, Australia, Camerun, Capo Verde, Cile, Cina, Colombia, Francia, Giappone, Libano, Macedonia, Malta, Montenegro, Paraguay, Perù, Portogallo, Porto Rico, Svezia e Tunisia.

Il Grande Evento Finale si svolgerà Venerdì 25 novembre a Reggio Calabria alle cinque della sera nel Palazzo Campanella, sede del Consiglio Regionale della Calabria. Si concluderà così l’avvincente “Viaggio” 2011, che ha coinvolto città di più continenti: L’Avana (Cuba), New York (USA), La Valletta (Malta), Torino, Roma e Catania (Italia), Bruxelles e Liegi (Belgio), Maputo (Mozambico), San José di Rio Preto e San Paolo (Brasile), Buenos Aires (Argentina).

UNEASY RITUALS - Recensjoni ta' Alfred Massa

ĠABRA TA’ PROŻA B’DIFFERENZA

(Patrick Sammut: UNEASY RITUALS. Ġabra ta’ Proża. Traduzzjoni ta’ Alfred Palma. FiveStar Printing Press Ltd., Qormi 2011. pp. 94)

-----------------------------------

Fil-mixja letterarja ma jistax jonqos li minn żmien għal żmien iseħħ ċertu tibdil f’kull sens. Għax il-letteratura l-kittieba jżommuha ħajja permezz ta’ kitbiethom; u kull ħaġa ħajja maż-żmien tinbidel u tiżviluppa.

Hekk ġara lill-fergħat kollha tal-Kitba Maltija wara r-rivoluzzjoni kulturali tas-sittinijiet; anki jekk uħud mill-kittieba għażlu ( u għadhom jagħżlu) li ma jimxux ma’ dan it-tibdil. Hija ħaġa ċerta li l-kittieba lokali, hekk imsejħa moderniiddakkru minn dawk Amerikani u Ewropej.

Il-ktieb Uneasy Rituals jaqa’ f’din il-kategorija. Patrick Sammut, wieħed mill-aħjar awturi kontemporanji ma baqax lura milli jimxi maż-żmien. Dan ifisser, li filwaqt li fl-imgħoddi kienet tingħata importanza lis-sentiment, illum mill-qalb il-kittieb tela’ għall-moħħ u l-intellett sar jibbrilla f’kull aspett letterarju.

Din il-Ġabra tħaddan 15-il silta ta’ proża jew storja. Qed nikteb dan għax fil-fehma tiegħi uħud mill-kitbiet għandhom xeħta ta’ stejjer, oħrajn ta’ esejs (saġġi). Fihom il-ħsieb jirrenja fuq l-azzjoni. L-attur ewlieni huwa dejjem l-awtur innifsu. Daqqa jġarrab nostalġija għall-passat u daqqa jistħajlu jiġri warajh u jdallamlu ħsibijietu.

Dawn il-kitbiet ifakkruni f’poeti bħal Karmenu Vassallo u George Zammit li t-tnejn donnhom xtaqu jinqatgħu mis-soċjetaÏ ta’ madwarhom u jfittxu s-solitudni u l-kwiet ħalli jgawdu ġmiel in-natura u jgħixu fid-dinja li dejjem ħolmu dwarha. Hekk jagħmel Sammut. Sikwit jirrepeti x-xewqa tiegħu li jgħix f’dinja għalih għax is-soċjetaÏ ta’llum tilfet kull sens ta’ moralitaÏ u saret wisq egoċentrika (The Sea Undos The Knots).

Il-kittieb-ħassieb spiss jipprova jqabbel il-passat mal-preżent. Jippreferi l-ħajja sempliċi tal-imgħoddi. Jippreferi l-għelieqi jħaddru, l-arja pura, il-ħsejjes naturali, il-merħliet fit-toroq, il-karettuni miġbuda mill-bgħula. Min-naħa l-oħra, il-ħajja moderna mimlija storbju ta’ radjijiet b’leħen għoli, bil-ġiri sfrenat, bl-artifiċjalitaÏ u bl-egoiżmu jdejquh u jinnervjawh.

Ma jonqsux ċerti mistoqsijiet dwar l-eżistenza umana (Moments) li għalihom il-bniedem qatt ma jsib tweġibiet sodisfaċenti. Il-qerda tal-ambjent ukoll issib post f’dawn il-kitbiet (A New Horizon) u ma tonqosx anqas tbeżbiża lill-poplu tagħna għat-traskuraġni li naraw fit-toroq, fil-pjazez u fl-isqaqien ta’ pajjiżna. Sammut jinqeda b’ħarġa fil-Buskett (A Moment of Rest at Buskett) biex iwassal dan il-messaġġ. Għax il-kittieb huwa profeta bid-dmir li jwassal messaġġ siewi lill-qarrej; jurih l-iżbalji tiegħu bil-għan li jirranġahom.

Tliet kitbiet interessanti huma Imnarja Knocks Off The Lid, A Trip to Egypt u A Day Out . Tal-ewwel hija deskrizzjoni ta’ dak li jsir fil-festa ta’ San Pietru u San Pawl ġewwa l-Buskett, f’tat-tieni l-awtur itina rakkont dettaljat ta’ mawra li għamel fil-Kajr u tal-ħajja tal-poplu Eġizzjan ta’ qabel ir-rivoluzzjoni ta’ dan l-aħħar. Imbagħad niltaqgħu ma’ A Day Out fejn il-kittieb jikteb dwar ħarġa ta’ sagħtejn li għamel f’xi belt Taljana fejn rikeb karozza, tram u metrou l-bqija mexa biex seta’ josserva u jiddeskrivi dak li ra quddiemu.

Sammut sikwit jinħass solitarju; kollox idejqu u spiss jintilef fi ħsibijietu. Darkness and Light turi t-taqtigħa interna li tgħaddi minn moħħ l-awtur meta jsib ruħu f’sitwazzjonijiet imbarazzanti li biex itihom aktar ħajja jinkwadrahom f’matempati qliel.

Kitba li tista’ tħawwad xi mħuħ hija A Crime fejn il-kittieb ilaqqagħna ma’ karattru konfuż u mitluf fi ħsibijiet tal-biża’ li għalkemm jara jdejh imċappsin bid-demm ma jasalx biex jiftakar x’delitt kien ikkommetta - jekk wara kollox kien ikkommetta! Fi stejjer simili Sammut iħobb idaħħal l-għeja u l-irqad; tal-ewwel turi l-istat dgħajjef mentali tal-karattru, tat-tieni tikxef li l-unika triq ta’ serħan, xi drabi hija dik tal-irqad.

Patrick Sammut jgħid fid-Daħla li dawn il-kitbiet oriġinarjament kitibhom fid-disgħinijiet u kitibhom bil-Malti; aktar tard għaddiehom lil Alfred Palma biex jittraduċihom fl-Ilsien Ingliż. Nistqarr li jien ma qrajthomx fl-oriġinal għalhekk ma nistax nikkummenta dwar it-traduzzjoni tagħhom, imma meta naf kemm hu bravu Palma bħala traduttur u l-ħakma li għandu tal-lingwa Ingliża, nista’ nserraħ rasi li wettaq biċċa xogħol tal-ogħla livell.

Uneasy Rituals għandu żewġ daħliet kritiċi, waħda ta’ Mario Azzopardi u l-oħra ta’ Charles Flores. Huwa mżewwaq ukoll b’għadd ta’ fotografiji li jikkumplimentaw il-kitbiet ta’ Sammut. Il-fotografija hija tal-artist u għalliem żagħżugħ Hilary Spiteri, il-persuna li ħadet ħsieb ukoll il-preżentazzjoni tal-ktieb.

ALFRED MASSA

Kummenti oħra –

Maurice Mifsud Bonnici:

Li qrajt s'issa iffaxxinani speċjalment l-esej MOMENTS. Dawn l-esejs tiegħek moderni ma tridx taqrahom bil-għaġla għax ma tifhem xejn minħabba l-karattru tagħhom vegranti li jaqbeż kultant minn suġġett għal ieħor fl-istess nifs. Il-ħsibijiet tiegħek tagħmilhom jinfirxu fuq taqsima wiesgħa u profonda b'lessiku varjat b'tifsira tgħin tifsira oħra warajha. Ma nistax ngħid li l-qari ta' dal-ktieb huwa eżerċizzju ħafif . Għalkemm huwa mżejjen b'vokabularju rikk għall-aħħar, kultant tqil ukoll, il-ħsibijiet li dawn iġorru ma jrrikonċiljawx malajr mal-ħsibijeit tiegħek li jsegwuwhom. L-Awtur iġorrok ġo toroq li ma tafhomx, kultant mudlama, kultant jgħammxulek għajnejk, u meta tibda tifhem karattru u ssir tħobbu f'daqqa waħda jisparixxi u jidhol ħsieb ieħor, mhux bilfors karattru ieħor, floku, u dil-melee taqtagħlek nifsek għax dan l-istil ta' kitba jagħtik li taqra u tkompli taqra biex tispokri x'ġej ġdid. Mhux ta' b’xejn semmejtu UNEASY RITUALS.

Iż-żewġ daħliet ta' dawk iż-żewġ awturi rinomati --- Mario Azzopardi u Charles Flores - komplew żejnujlek dal-ktieb li mhux ta' stil komuni hawn Malta. Azzopardi sab fiex jimraħ sewwa u Flores qaxxar il-karattru tiegħek ta' awtur/poeta/kritiku aktar milli jafek kulħadd...

Nifraħlek tal-pubblikazzjoni li jixirqilha tinqara minn min iħobb jaqra u min irid jitgħallem kif jinkitbu esejs moderni .

KUMMENT LINA BROCKDORFF

Fl-aħħar sibt ħin biex naqra dak il-ktieb li inti gentilment tajnti, Uneasy Rituals, u la darba bdejtu ma ridtx inħallih minn idi qabel ma spiċċajtu. Prosit, għġgobni tassew. Bi stil oriġinali li fih kull ritratt jgħinek biex tidħol fl-atmosfera ta' dak li ser taqra. L-istil tas-saġġi huwa ferm għal qalbi, u allura kważi aktar nintilef naqra saġġ minn novella, basta jkun miktub tajjeb, iżomm mas-suġġett u ma jkunx repetittiv. Terġa', drabi ma' xi saggi tiegħek issib ukoll imsensla storja ta' xi karattru Malti. M'hemmx għalfejn ngħidlek li l-Ingliż li għamel Alfred Palma huwa mill-isbaħ u aktarx li l-kitba tiegħek tal-Malti ma tilfet xejn minnha. Bravu!

L-Għaqda Poeti Maltin tfakkar il-Poeta Nazzjonali

Il-President tal-Għ.P.M., Alfred Massa.

Is-Segretarju, Charles Magro.

Il-viċi-President, Patrick Sammut

Quddiem udjenza sabiħa ferm fir-Razzett tal-Markiż, il-Mosta, l-Għaqda Poeti Maltin organizzat Serata biex tfakkar il-50 sena mill-mewt ta' Dun Karm Psaila, il-Poeta Nazzjonali tagħna. Dan seħħ nhar is-Sibt, 15 ta' Ottubru, 2011, fis-6.30 p.m.

F'diskors qasir il-President, Alfred Massa, qal li jekk l-Għ.P.M. fl-imgħoddi fakkret diversi poeti lokali, kemm kien xieraq tfakkar lil Dun Karm. Massa ssokta jgħid li lil dan il-poeta kbir tagħna tawh diversi titli, fosthom dawk ta' Poeta Nazzjonali, Poeta tal-Protesta u Poeta tat-Tama. Hu kkwota lill-Prof. Ġuże' Aquilina li f'artiklu fil-ħarġa speċjali tar-rivista Il-Malti (1986) kiteb illi biex wieħed jifhem tajjeb lil Dun Karm irid jifhem iż-żmien li għex fih. Fl-aħħarnett, il-kelliem irrefera wkoll għal kliem ta' Ġuże' Chetcuti, li Dun karm għadu u jibqa' magħna minħabba l-wirt kbir li ħallielna.

Fis-Serata nqraw kemm poeżiji ta' Dun Karm, oħrajn miktubin mill-membri tal-Għaqda Poeti Maltin u dedikati lilu, u xogħlijiet kritiċi dwar temi mill-versi dunkarmjani, fosthom dwar Dun Karm u ommu (Joseph Sciberras) u dwar il-lessiku Romanz fil-poeżija bil-Malti tal-Poeta Nazzjonali (Chris Sciberras). Instemgħu wkoll xi Innijiet b'arranġament ta' Mro Joe Vella kantati mill-Kor Għawdxi Laudate Pueri.

Is-Serata tmexxiet mis-Segretarju tal-Għ.P.M., Charles Magro.

IL-ĦARIFA FIL-POEŻIJA –It-Tieni Parti:

(Kumment ta’ Patrick Sammut)

Il-21 ta’ Settembru jġib miegħu l-istaġun tal-Ħarifa. Huwa żmien ta’ transizzjoni, bejn l-istaġun jaħraq u niexef tas-Sajf u l-istaġun kiesaħ u li jġib ix-xita miegħu tax-Xitwa. Il-Ħarifa ġġib magħha l-ftuħ tas-sena akkademika u l-ewwel xita (Settembru) u anki x-xhur tar-Rużarju (Ottubru) u tal-Mejtin (Novembru). Bosta poeti għandhom għal qalbhom dan l-istaġun li bħal staġuni oħra jakkwista wkoll tifsiriet simboliċi, u lil xi wħud ifakkarhom f’waqtiet jew ħsus partikolari. Hawnhekk issibu ħames poeżiji ta’ ħames poeti differenti, tlieta minnhom membri tal-Għaqda Poeti Maltin.

Għalina li ngħixu fl-Ewropa hija ħaġa stramba naqraw poeżija li fiha Settembru jintrabat mal-istaġun tar-Rebbiegħa. Imma dan mhux hekk għal min jgħix f’pajjiż-kontinent bħall-Awstralja. Dan tfakkarhulna l-poetessa u rumanziera Maltija-Awstraljana Lou Drofenik fil-poeżija tagħha Settembru. Mela filwaqt li dan ix-xahar għalina jġib miegħu weraq kannella u siġar li jinżgħu mil-libsa ħadranija tagħhom, għal min jgħix fl-Awstralja u dik in-naħa tal-globu Settembru jfisser “ward u żahar”, “għasafar żgħar,/ ġonna ħodor”, “elf kulur jgħajjat” u iktar. Is-sens ta’ ħajja u armonija li jġib miegħu Settembru fl-Awstralja jitwassal minn Lou Drofenik permezz tal-vers mużikali tal-ottonarju u r-rima mqabbża (abċb).

Fil-poeżija tiegħu Salv Sammut jitlaq mil-letterali u jikteb dwar is-sħab, id-dlam u l-weraq isfar u niexef li ġġib magħha l-Ħarifa, biex wara jgħaddi għas-simboliku u l-livell metaforiku: l-istaġun tal-Ħarifa li jfakkar li anki l-bniedem mhux etern u għandu l-waqt tat-tmiem tiegħu. Id-deċennji li jsemmi Salv Sammut jitqabblu mal-weraq li jinxef u jaqa’ mis-siġra biex ma jerġax jieħu l-ħajja.

Simili għall-versi ta’ Salv Sammut huma dawk ta’ Stefano Farrugia li għalkemm poeta żagħżugħ jikteb eleġija. Il-Ħarifa għalih tfakkar fil-gwerra li ġġib il-mewt ta’ tant żgħażagħ bħalu. Mela l-Ħarifa hawn tintrabat mad-demm u mal-agunija. Il-lewn li jaħkem hawn mhux l-isfar, il-griż jew id-dlam, imma l-aħmar tad-dmija li jixxerrdu fil-gwerer.

Mill-ġdid Ramon Psaila jitnebbaħ mid-dinja naturali u jikteb dwar il-verdun u r-rummien, it-tnejn ħlejjaq li jintrabtu mal-miġja tal-Ħarifa. Il-versi sempliċi u sbieħ ta’ Ramon Psaila jfakkruni fil-versi naturali tal-poetessa Għawdxija Mary Meilak li wkoll nisġet deskrizzjonijiet u metafori mill-isbaħ f’rabta mad-dinja naturali. Ramon Psaila hawnhekk jispiċċa b’referenza għat-twemmin.

SETTEMBRU

Ġie Settembru, jiġri, jaqbeż,

mimli sema, ward u żahar.

Kemm int sbejjaђ fir-rebbiegђa

noђlom miegђek lejl u nhar.

Siġar kbar tal-Ewkaliptus

imdewdin b'gђasafar żgђar

ġonna ђodor, siġar sofor

jiżfnu dawra ma’ kull dar.

Friefet kbar, elf kulur jgђajjat

pappagalli żaqqiqin

jgђajtu, jwerżqu, jtiru, jieklu

tul l-Awstralja ferђanin.

Mitt elf barri, miljun nagђġa,

baqar sbieђ, gђajnejhom kbar,

imdawrin biċ-ċkejkna magђhom

jirgђu barra lejl u nhar.

Lou Drofenik

DEĊENNJI U WERAQ TAL-ĦARIFA

Mas-sħab li jinġema’

F’ħajbur bexxiexi, griż u ftit idallam

Tinqata’ werqa minn siġra matura

Li offriet kemm il-kenn u l-ossiġnu

Lil kull min xtaq jistkenn taħtha.

Titbandal u tixxejjer mal-buffuri

W’hekk tinħeba qalb il-weraq

Li jaqa’ musfari.

Deċennji jinġemgħu fl-annali

Tal-bniedem f’tellieqa tremenda

Ħa jippreserva l-immortalità

Li ħolom li seta’ jakkwista.

Iżda b’diqa jar’hom iwaqqgħu werqithom

Midbiela waħda waħda fid-dagħbien

Ta’ ħarifa fl-eżistenza ffissata

Biex jintilfu ma’ dawk ta’ qabilhom

Ħa jgħaqqdu damma sħiħa

Fix-xtiewi ndividwali.

Deċennji u weraq ilkoll

Jinqatgħu minn siġar ħajjithom

U fil-ħemda profonda f’realtà

Li taqta’ u tweġġa’,

Tibda l-indikazzjoni li l-ħarifa

Waslet u bdiet issaħħab ’il madwar!

Salv Sammut

X’ĦARIFA DIN

Ħarifa ta’ żgħożiti fil-ħolm li dbiel u miet

tfakkarni fl-akbar nixfa li bħali tgħidx kemm bkiet

kif rat il-weraq jaqgħu ftit ftit minn ħalq is-siġar

bħal donnhom bnedmin mejta fil-ħaqq ta’ min ried jishar

f’nofs gwerra mingħajr isem li tinsa minn fejn bdiet

u f’moħħok bħall-ħarifa taf tħalli t-tifkiriet

qed jaqgħu waħda, waħda bla qatt tista’ tiġborhom

u magħhom tnin il-ġrajja tat-tmiem li mar jostorhom

u t-tmiem isir il-bidu ta’ ġrajja oħra ġdida

tistenna l-weraq joħroġ u l-ħajja terfa’ idha,

imm’issa z-zkuk tas-siġar flok bl-ilma nsqew bid-dmija

u l-weraq qiegħed jibki demm jgħajjat bl-agunija.

Stefano Farrugia, L-Imqabba

IL-BENNA TAR-RUMMIEN

Sa minn kmieni beda jgħanni

għanna ħelu l-verdun

donnu illi ried jgħidilna

se jkun aħrax l-istaġun.

Jittajjar minn siġra għal oħra

deher kemxejn naqra għajjien

sakemm daħal jistkenn bilġri

ġewwa siġra tar-rummien.

Kien għoddu qabditu l-biża’

jidgeddes moħbi fil-weraq

xita qliel ta’ qtar mill-oħxon,

fost ragħad, sajjetti u beraq.

Farfar it-tixrib li kellu

munqaru mesaħ maz-zkuk,

rasu mistrieħa mas-siġra

dar kull fergħa bhall-mekkuk.

Hemmhekk kif baqa’ mistagħġeb

ma riedx jemmen lil għajnejh

x’kienet il-frotta maqsuma

li tinsab imdendla ħdejh.

Beda jistaqsi lil ruħu

sewwa ċar qed nara jiena,

dak ħaġar maqtugħ djamanti

indaqs sew, kollha leqqiena.

Resaq sabiex aħjar jifli

bil-munqar ma qgħadx jistenna

naqqar waħda, naqqar oħra

xi tjubija, ħlewwa u benna.

Miblugħ ħares lejn is-sema

jgħanni vrus t’għasfur għannej

kemm hi bnina r-rummiena

kemm hu ibnen il-Mulej!

Ramon Psaila

A poem by Teresinka Pereira

SONG TO DISMISS THE FALL

Here the yellow leaves

darken

left, forgotten,

in the back yard.

Trees are bare,

and squirrels,

turtles,

bunnies,

deer,

raccoons

that visit my garden

are disquieted

by the premonition

that snow will come

before Christmas.

I retire to a little corner

of my room

like a dove that has

forgotten how to fly

before the storm.

Tomorrow

all dreams will return.

TERESINKA PEREIRA

Aktar versi tifkira - Anniversarju Dun Karm Psaila

Lil Dun Karm Psaila

F’għeluq il-Ħamsin Sena minn Mewtu

Is-sliem għalik poeta kbir, saħħartni,

ġennintni għall-ilsien li lkoll jgħaqqadna;

ħadtu f’idejk bħal tafal nej, u minnu

slitt għana li minn ġufu xrobna u ħadna.

Int ma tnikkirtx hekk kif ilmaħt il-qawwa

u l-ħlewwa tal-ilsien li smajt b’ewlieni

bi kliemu insiġt il-għana li minn qalbek

ħareġ ifur minn dejr il-ħsieb ġewwieni.

Għax inti ma stmellejtx il-ġieħ ta’ ġensek

u ċ-ċokon ta’ din l-art li n-nifs radditlek

‘mma f’ħsus safjin fi kliem midmum sibt wensek;

Illum li fost is-snin, ħamsin imbarmu

minn dak il-jum li l-mewt nifsek ħaditlek -

ilsienna ngħożżu sħiħ bla nbarru u narmu!

Dun Geoffrey G. Attard

Victoria, Għawdex

15-10-2011

emails

geoffreygeorge@hotmail.com

fr.geoffrey.attard@gozoseminary.com

web

www.geoffreygeorge.blogspot.com

www.freewebs.com/poezija